პასიურ თვითმკვლელობაზე მინდა ერთი-ორი სიტყვა ვთქვა. ყველას გვსმენია, რომ ნარკომანია და ალკოჰოლიზმი პასიურ, დროში გაწელილ, მაგრამ მაინც თვითმკვლელობად ითვლება. ასე იმის გამო ითვლება, რომ ადამიანი ამ ქმედებით და საკუთარი სხეულის ასეთი დატვირთვით მას ფაქტობრივად ანადგურებს. აშკარაა, რომ თვითგანადგურების მექანიზმი აქვს ჩართული, მაგრამ, თუ დავაკვირდებით, არანაკლებ გამანადგურებელია მძიმე ფიზიკური შრომაც, ან სპორტის ის სახეობები, სადაც სიკვდილის რისკი დიდია. ამ გაგებით ყველა მეშახტე, მეხანძრე, მაშველი, დაივერი, პარაპლანისტი ან რალისტი პოტენციურ თვითმკვლელად შეიძლება შევრაცხოთ. და მაინც, რატომ არ ითვლება ეს ქმედებები თვითმკვლელობად? ნუთუ ცოტა ფაქტი ვიცით, მძიმე სისტემატიური სამუშაო რეჟიმის გამო რომ უფრო მალე ინადგურებს თავს, ავადდება და კვდება ადამიანი, ვიდრე ალკოჰოლიკი, რომელიც შეიძლება ღრმა სიბერემდე ალკოჰოლიკად დარჩეს და მაინც სიბერით უფრო ადრე მოკვდეს, ვიდრე ალკოჰოლით.

მაშველზე და მეხანძრეზე ალბათ მეტყვით, რომ ის საკუთარი სიცოცხლით რისკავს სხვისი გადარჩენისთვის, და ამიტომ არ ითვლება, რადგანაც ეს "მსხვერპლია". გეთანხმებით. თუმცა რალისტი და პარაშუტისტი ამას მხოლოდ და მხოლოდ საკუთარი სიამოვნებისთვის აკეთებენ, ისევე როგორც ნარკომანები. აბა რაშია სხვაობა?..

საქმე იმაშია, რომ ჩვენ ვცდებით, როდესაც თვითმკვლელობაში ვგულისხმობთ სხეულს და არა სულს. "თავის მოკვლას" როცა ვახსენებთ, "თავში" სულს უნდა ვგულისხმობდეთ და არა სხეულს. უამრავი ცოცხალი მაგალითის მოყვანა შეიძლება, რომელთაც ბევრად ადრე "მოიკლეს თავი", ვიდრე ფიზიკური სიკვდილი ეწვეოდათ. ომში ასეთი მაგალითები უფრო თვალსაჩინოა, ცხოვრებაში ნაკლებად, რადგანაც ბევრი რამით ინიღბება... ომში კი, როცა საკუთარი სხეულის გადარჩენისთვის ღალატობ საკუთარ ღირსებას, მეგობარს, იმას, რაც ყველაზე ძვირფასია შენთვის, შეიძლება მტრის ტყვია აიცილო და ფიზიკური სიცოცხლე შეინარჩუნო, მაგრამ ამ დროს სულს კლავ, განსხვავებით იმათგან, ვინც ფიზიკურ სიცოცხლეს სწირავს სხვის გადასარჩენად.

ფიზიკური სხეულის განადგურება ასე ცალსახად არ არის სუიციდი, თუ ამით სულსაც არ ვნებ, აქ მთავარი ქმედების მოტივაციაა. ძალიან მორწმუნეც რომ იყოს ადამიანი, მაგრამ სხვა ადამიანს გადასარჩენად ხელი მხოლოდ იმიტომ არ გაუწოდოს, რომ პირჯვრისწერით ჰქონდა დაკავებული, იმაზე მეტი "თვითმკვლელია", ვიდრე ის, ვინც საკუთარ სხეულს იმეტებს სასიკვდილოდ სხვისი გადარჩენის ან სხვისი ცხოვრების შემსუბუქების გამო. (მე თუ მკითხავთ ამ ორს შორის თვითმკვლელი სწორედ პირველია). ყველა ის ქმედება, რაც კონკრეტულად სულს ანადგურებს არის თვითმკვლელობა, სხვა არაფერი.

Nyctophilia (2)

- ადექი! - ხელი გამომიწოდა ალექსანდრემ და გარეთ გამიყვანა უკუნეთ სიბნელეში. აქ ვარსკვლავების სინათლეც ვერ აღწევდა, ისე ფარავდნენ ცას უზარმაზარი ხეები, - გრძნობ, როგორ ივსები წყვდიადით? გრძნობ აუტანელ ტკივილს, სუსხს, წნეხს, თითქოს ვიღაც შიგნიდან ცდილობს გამოგდევნოს სხეულიდან? მითხარი რას გრძნობ.

- საფრთხეს, - ძლივს ამოვღერღე, ისე მიკანკალებდა ხმა.

- დიახ! სიბნელეში მეტი საფრთხეა, მაგრამ ამავე დროს, საფრთხისგან თავის დაღწევის მეტი საშუალებაც. ადამიანს ინსტიქტურად ეშინია სიბნელის, ვინაიდან მხოლოდ საფრთხეს და სიკვდილს ელის მისგან, მაგრამ სიკვდილისგან ვერც სინათლე დაგვიცავს, ეს გვავიწყდება. სიკვდილს არ აინტერესებს დღეა თუ ღამე, ის მოვა როცა მოვა, და ვერსად გაექცევი, ის თვითონ ირჩევს დროს. ამიტომ მიზეზად არ გამოდგება, ეს მხოლოდ ჩვენი გონების თამაშებია. რეალური მიზეზი თუ გაინტერესებს, არის ის, რომ სიბნელე კარგად მალავს იმას, რასაც სინათლე ვერ ახერხებს. ამავე დროს, სიბნელე უფრო კარგად ავლენს იმას, რასაც ვერ ხედავ ჭარბი სინათლის დროს. გაიხსენე წუხანდელი მოჭედილი ცა. იქ მთავარი ვარსკვლავები კი არა, მათ შორის გაშლილი წყვდიადი იყო. შენთანაც იგივე ხდება, როცა საკუთარ თავთან სულ მარტოდ-მარტო რჩები, სრულ წყვდიადში, იმდენ რამეს ხედავ, რომ თავის მოკვლამდე სულ რაღაც ერთი ნაბიჯი გრჩება. ამ დროს, ერთი სული გაქვს გამოიქცე და სინათლით გადაფარო პატარ-პატარა, მაგრამ ვარსკვლავებივით გაბნეული უთვალავი ლაქა. სიბნელის გარეშე ისეთივე შეუძლებელია თავის შეცნობა, როგორც კოსმოსის...

„Sic itur ad astra - ასეთია გზა ვარსკვლავებისკენ.“

/ნაწყვეტი წიგნიდან "Nyctophilia"/

Nyctophilia

„მართლაც ულამაზესი ადგილია. რამდენჯერ მიფიქრია, რომ ყველა ასეთ გარემოში რომ ცხოვრობდეს, მსოფლიოში აღარც ომები იქნებოდა და აღარც ძალადობა. შეუძლებელი მგონია ბუნებასთან თანხმობაში იცხოვრო და ვინმეს ან რამის მოკვლის სურვილი გაგიჩნდეს. აქ ასკეტი და განდეგილი კი არა, ყველაზე გარეწარი ადამიანიც კი იპოვის სიმშვიდეს, ასე მგონია. რეალურად ყველას შეუძლია ეს, მაგრამ მაინც გარბიან იქ, სადაც მეტი შფოთვა და დაძაბულობაა. ადამიანი ამბობს, რომ სიმშვიდე უნდა, მაგრამ ამავე დროს თვითონვე გაურბის მას.“

- საით წაგიღეს ფიქრებმა?

- საით და... ვფიქრობდი, ასკეტები ალბათ იმიტომ აღწევენ სულიერ სიმშვიდეს, რომ ასეთ გარემოში ცხოვრობენ-თქო.

- შეიძლება, თუმცა ეგ მაინც ადამიანზეა დამოკიდებული, მის მისწრაფებაზე, არჩევანზე, უნდა თუ არ უნდა სიმშვიდე, თორემ გარეგნულ სიმშვიდეს რა თქმა უნდა ყველა იპოვის აქ. გარეგნული სიმშვიდე დროებითია, ნუ შეადარებ მას შინაგანს, თუ ამას გულისხმობ.

- მე კი მგონია, რომ აგრესიულ ადამიანსაც დაამშვიდებს. აღარ გაუჩენს ძალადობის სურვილს.

- კი, დაამშვიდებს, მაგრამ სწორედ ეგ არის ის გარეგნული სიმშვიდე და არა შინაგანი. სიმშვიდე ყველაზე მეტად აგრესიულ გარემოში გამოიცდება, ყველაზე ძლიერ ქარიშხლებში. ხომ გაგიგია „ავადმყოფობით ვიკურნებითო“, სწორედ ამას გულისხმობს ეს სიტყვები. შენი სიმშვიდის ზღვარი თუ გინდა გაიგო, ისეთ გარემოში უნდა მოხვდე, სადაც ყველაზე რთული იქნება მისი შენარჩუნება.

- საინტერესოა. ამაზე არასოდეს მიფიქრია...

- იცი, გარდა ამისა, შინაგანი სიმშვიდე არ ნიშნავს, რომ არაფერი არ უნდა იწვევდეს შენში მღელვარებას. იმ ადამიანებისთვის, ვინც მხოლოდ დოგმად ქცეულ სიტყვებს უსმენენ, წესებს და კანონებს კითხულობენ, მნიშვნელობა არ აქვს, ბიბლია იქნება ეს, ყურანი, ვედები თუ სისხლის სამართლის კოდექსი და ცდილობენ, როგორც დაწერილია, ისე მოიქცნენ, ხშირად იმიჯი უფრო მნიშვნელოვანი ხდება, ვიდრე ამ სიტყვების სიღრმისეულად გააზრება. რა იქნებოდა ჩვენი არსებობა მღელვარების გარეშე, რა იქნებოდა ზღვა, ტალღების გარეშე? მკვდარი ჭაობი... მღელვარება კი მოძრაობაა, სიცოცხლეა, სუნთქვაა.

- ზღვა ტალღების გარეშე... მართლაც, ერთ გიგანტურ ჭაობად იქცეოდა. მშვიდ, მაგრამ მაინც ჭაობად... - ხმამაღლა ვფიქრობდი, - გამოდის რომ, ქარიშხლები აუცილებელია, მაგრამ... მაშინ სად უნდა იპოვო სიმშვიდე?

- სად? მოდი ჯერ გაიხსენე რამდენი რამ იწვევს ჩვენში ამ მძაფრს განცდას; საყვარელი ადამიანის გულისცემა, სურნელი, შეხება, მინდვრის ბალახებზე ხელჩაკიდული წოლა ხედით ცისკენ და მუსიკის ფონზე მთვარის ყურება, პირველი კოცნა... - თან მაკვირდებოდა, - შენს სხეულში ახალი პულსის შეგრძნება, ახალი სიცოცხლის დაბადება, პირველად დანახვა და გულზე მიკვრა... კიდევ?

- ...გააგრძელე!

- კიდევ... მთების მწვერვალების დაპყრობა, ღრუბლებზე ღმერთივით ზემოდან ყურება, მეტეორების ცვენა, მზის ამოსვლა, ყვავილების შესუთქვა... ბეღურების ბჟუტურიც კი, ერთ ტოტზე რომ შემომსხდარან და ერთმანეთს ათბობენ ცივ ზამთარში... და განა მარტო სიხარული, მწუხარებაც, უბედური ადამიანის ტკივილის განცდა, ავადმყოფი ბავშვის ცრემლები, ობლის შიმშილი, მომაკვდავის ტანჯვა... უბრალოდ წარმოიდგინე, რომ არაფერი არ გვაღელვებდეს, არაფერი არ იწვევდეს ჩვენში ამ ძლიერ განცდას, ცრემლს არ გვადენდეს და სულს არ გვიფორიაქებდეს, წარმოიდგინე! რა დაგვემართებოდა ჩვენ?.. ჩვენც იმ დამპალ, მკვდარ ჭაობებს დავემსგავსებოდით... სიმშვიდე კი, ის იმდენად ღრმადაა, როგორც ზღვის ფსკერი, სადაც ტალღების მღელვარება ვერასოდეს მიაღწევს, ის მხოლოდ სიღრმის პირდაპირ-პროპორციულია. მას ხელოვნურად ვერ შექმნი, გუბის ზედაპირზე ტალღების დაოკებით სიღრმეს ვერ შეუქმნი გუბეს, ის ავტომატურად მიიღწევა მაშინ, როცა ადამიანი ღრმავდება, ეს კი მხოლოდ გამოცდილებას შეუძლია, იმას, რაც უნდა გამოსცადო, განიცადო და იგრძნო, მეტს არაფერს!.. და რაც უფრო ღრმავდება ადამიანი, მით უფრო დიდი სიმშვიდე ისადგურებს მის ფსკერზე, მაგრამ ამავე დროს, მით უფრო დიდი მღელვარება და დამანგრეველი ტალღების გამოწვევაც შეუძლია... გესმის? ასე რომ, ხელოვნურად მოპოვებული სიმშვიდე საეჭვო და ხშირად სახიფათოც ხდება.

- სახიფათო?.. რატომ?..

- იმიტომ, რომ საკუთარ თავს ატყუებ! და მე არ მეგულება ამაზე დიდი დანაშაული საკუთარი თავის წინაშე.

სიჩუმე ჩამოვარდა...

მისი სიტყვები ჩემში ისეთ წინააღმდეგობრივ განცდებს იწვევდნენ, რომ ასე მეგონა, ჩაკეტილ სივრცეში უხილავ კედლებს ვეჯახებოდი მთელი ძალით და ხელში მხოლოდ საკუთარი ნამსხვრევები მრჩებოდა. თითქოს ვიღაც, თავისი უხილავი ხელებით, ჩემს მიერ საგულდაგულოდ ჩარაზული და მივიწყებული სარდაფის კარს მინგრევდა, ძველმანებში იქექებოდა და დანაგვიანებულ, დამტვერილ გრძნობებს მზეზე მიფრიალებდა... სულს მიტრიალებდა! მე კი, ასე გაშეშებული, ვიჯექი ერთ ადგილზე და ისიც ვერ გამეგო, რატომ მინდოდა მისგან უკანმოუხედავად გაქცევა და მიუხედავად ამისა, ასე ძლიერ რითი მიზიდავდა მაინც. ნეტავ შემეძლოს ჩემ სულში თვალდახუჭულმა ხელი ჩავყო და გავიგო, სად მთავრდება ზღვარი, სად არის ფსკერი, მაგრამ ასეთი რამ შესაძლებელიც რომ ყოფილიყო, ალბათ მერე იმის შემეშინდებოდა, რომ ძალიან მალე ვიპოვიდი მას, ძალიან ახლოს იქნებოდა ზედაპირთან. განა რა მოხდა?.. თითქოს არაფერი, გარდა იმისა, რომ ჩემ სულს ხელით შეეხო ვიღაც. სულს-თქო ვამბობ, იმიტომ რომ, პირველად ვიგრძენი ასეთი ტკივილი, თითქოს რაღაც მიტოვებულის და დავიწყებულის ჩემში, რომელიც არ გავდა სხვა არცერთ ტკივილს. პირველად ვიგრძენი მისი არსებობა ასე მძაფრად...

ერთხანს ასე ვისხედით. უხმოდ. მდუმარედ... სიჩუმე ექოს არ ბადებს, მაგრამ თურმე დუმილს ყვირილი შესძლებია.

- წასვლის დროა! - ხელი გამომიწოდა, ფრთხილად ამაყენა და მანქანამდე მიმაცილა. მთელი გზა ხმა აღარ ამომიღია.

არასოდეს ყოფილა მდუმარება ასე მეტყველი...

/ნაწყვეტი წიგნიდან "Nyctophilia"/

ვარსკვლავის სიკვდილი არანაკლებ ლამაზია, ვიდრე მისი დაბადება, ისევე როგორც ნებისმიერი სიკვდილი, მაგრამ ყველაზე ლამაზად სიკვდილზე ვარსკვლავები გვიყვებიან.

"То, что внизу, аналогично тому, что вверху. И то, что вверху, аналогично тому, что внизу, чтобы осуществить чудеса единой вещи."

მიკროკოსმის და მაკროკოსმის აღქმა, ბევრი ადამიანის გონებისთვის ორ პრიმიტიულ ჭრილში განიხილება; ან პირდაპირი გაგებით "ზემოთ და ქვემოთ"-ს გულისხმობენ, ან "დიდს და პატარას". სინამდვილეში ის მხოლოდ გამოვლინებაა, როგორც მთელი ნაწილის მიმართ და პირიქით - ნაწილი მთელის მიმართ. მისი დაყოფა, დანაწევრება, ერთიანობაში არ განხილვა ან რომელიმეს უარყოფა ისეთივე სიბრიყვე იქნებოდა, როგორც მზის განხილვა სინათლის ნაწილაკის გარეშე, ან ოკეანის - წყლის წვეთის გარეშე.

არის ასეთი გამოთქმა "როცა წვეთი ოკეანეში ვარდება, ის აღარ არის წვეთი, ის უკვე ოკეანეაო" და პირიქითაც "ნუ დაგავიწყდებათ, რომ ოკეანეც შეიძლება წვეთებად დაიღვაროსო". რა არის ოკეანე, თუ არა ამ წვეთების ერთობა...

"ის რაც ზემოთ არის, ასეთივეა ქვემოთ და პირიქით" - არ ნიშნავს მაინც და მაინც ზომებს და მასშტაბებს, თითქოს აუცილებლად რაღაც დიდი ციური სხეული უნდა მეორდებოდეს მიკროსამყაროში. კი, ხანდახან ასეც ხდება, რომ არა მასშტაბების სიყვარული, ციცინათელასაც ვარსკვლავივით ვეთაყვანებოდით, მაგრამ, რეალურად, ეს ნიშნავს, რომ ზემატერიის გამოვლინება ხდება მატერიაში, და პირიქით. ერთის უარყოფა ავტომატურად იწვევს მეორის უარყოფასაც. აქ რა თქმა უნდა არ ვგულისხმობ მატერიალისტობას ჩვენეული გაგებით, აქ არამატერიის მატერიაში გამოვლინებას ვგულისხმობ და მატერიის არამატერიაში (ენერგიაში), ან თუ გნებავთ ფიზიკურის სულიერში და სულიერის - ფიზიკურში.

ჩვენ საწვავი ნივთიერებებივით ვართ, სანთლებივით, რომელიც უნდა დაიწვას ბოლომდე, თუ ცეცხლად ქცევის სურვილი გვაქვს. სანთელი თავის თავს "გასცემს" ამ ფორმით, სრულად გასცემს და რომ არა ის (პირობითად სანთელი), არც ცეცხლი იარსებებდა, მაგრამ რომ არა ცეცხლი, არც სანთელი დაიწვებოდა. ეს აქტი, ერთის მხრიდან სრული გაცემის და მეორეს მხრიდან სრული მიღების, არის ის ჯადოსნობა, რომელსაც მოძრაობაში მოჰყავს უძრავი, მკვდარი საგანი და სიცოცხლესთან აზიარებს.

როცა ჩვენ ვუარყოფთ სანთელს, როგორც მატერიას, ჩვენვე ვუზღუდავთ მას სხვა ენერგიად გარდაქმნის შესაძლებლობას. ან როცა პირიქით, გვენანება და ვერ ვიმეტებთ, ახლოს არ ვუშვებთ ცეცხლს, იმის შიშით, რომ აღარ გვექნება სანთელი და აღარ ვიარსებებთ, როგორც ეს კონკრეტული ფორმა, ამით განაჩენი გამოგვაქვს თავისთვის: მუდმივი სტატიურობა, უმოქმედობა და გაყინვა ერთ წერტილზე.

მოქმედება, აქტი, ენერგია - ეს ის მაცოცხლებელი აუცილებლობებია, რომლის გარეშე არსებობის შანსი არ ექნებოდა არაფერს. ამიტომ ფრაზა "ის რაც ზემოთ არის, ასეთივეა ქვემოთ...", მხოლოდ იმაზე მიგვითითებს, რომ ერთნაირი პრინციპით მუშაობს ორივე სამყარო, და არა იმაზე, რომ ერთი მეორეზე აღმატებულია ან დაკნინებულია.

საკმარისია დავაკვირდეთ ბუნებას, ის ამაზე ლაპარაკობს, მღერის, ყვირის კიდეც... ის სულ მოძრაობს, ხილულიც და უხილავიც. ხეს რომ არ ჰქონდეს გაცემის და ამავე დროს მიღების იმპულსი ჩადებული, არც ნაყოფს გამოიღებდა, არც ფოთლებით გამოკვებავდა მიწას, არც ფრინველებს შეიფარებდა, არც ცეცხლად იქცეოდა და ვერც წყლით შეძლებდა ზრდას. და ეს ხდება დაუსრულებლად, ერთიდან მეორე, მეორიდან - მესამე... ხვალ ეს ხე რომელიმე სუპერნოვად იქცევა და ათასობით გალაქტიკას გაანათებს.

...და ჩვენ? ჩვენ მხოლოდ ვლაპარაკობთ, ვლაპარაკობთ... ვოცნებობთ და ვფანტაზიორობთ. პრეტენზია გვაქვს ზე-არსებობაზე, გაცემის მინიმალური უნარი კი არ გაგვაჩნია. გვგონია საკუთარ თავზე ვზრუნავთ, როცა ვზრუნავთ საკუთარ "ადგილზე", "მე"-ზე, "ჩემია"-ზე, და ვერ ვხედავთ, რომ ეგოს ვკვებავთ ამით და არა სულს. თუ გაცემა არ შეგიძლია აქ და ახლა, დასაწვავად არ გეთმობა დღევანდელი "სანთელი", იმისთვის რომ ანათო, თუნდაც სხვებისთვის, და ასევე არ შეგიძლია იმ ცეცხლის მიღება, ასე დარჩები ყოველთვის სანთლად და სულს დააობებ, გაყინავ. ყოველი აფეთქებული ვარსკვლავი დამიდასტურებს ამას, საკუთარი თავის განადგურებით რომ აჩუქეს მილიარდობით ვარსკვლავს სიცოცხლე.

თუ ვერ ახერხებ ფიზიკურად (შეზღუდულ უნარს არ ვგულისხმობ), ვერ შეძლებ სულიერადაც. იმიტომ რომ აქ გადამწყვეტია ნება, ნება კი ვლინდება მატერიაშიც და არამატერიაშიც ერთნაირად. თუ სულიერში არის თანაგრძნობა, ის აუცილებლად ვლინდება ფიზიკურ გამოხატულებაში, ისევე როგორც სხვა ნებისმიერი სულიერი თვისება და სიძლიერე. ძალა - ეს უკვე ენერგიაა, ის მოქმედია და ვლინდება უამრავი ფორმით. მაგრამ, როცა მხოლოდ ყბედობ თანაგრძნობაზე, გვერდით ჩაუვლი მშიერ მაწანწალას და ერთ ნატეხ პურსაც ვერ გაიმეტებ მისთვის, ან წაქცეულს დაინახავ და წამოსაყენებლად ხელის გაწვდენა დაგეზარება, აქ ფილოსოფია ზედმეტია. როგორ შეიძლება ასეთ ადამიანს უდიდესი თავგანწირვის არსი გქონდეს შეცნობილი, სადაც მართლა ძლიერი სულის ადამიანები, მსხვეპლად, არა მხოლოდ მატერიალურ სიკეთეს ან თუნდაც საკუთარ სიცოცხლეს თმობენ, სულსაც კი თმობენ სხვის გადასარჩენად, საკუთარ სულებს იმეტებენ ტანჯვისთვის და თუ გნებავთ "ჯოჯოხეთისთვისაც"... აი, ასეთები იწვიან და ანათებენ, ის ერთეულები, რომლებიც მზად არიან საკუთარი თავების ბოლომდე გასაცემად. სხვა ყველაფერი "ჩამქრალი სანთლის" ილუზიაა, გული რომ არ გალღვობია ჯერ, ცეცხლის ეშინია და ყვირის "ვანათებო".

ორ შემთხვევაში გიწევს ადამიანის ზურგის ყურება: როცა შენგან გარბის, და როცა საკუთარ გულს ახვედრებს შენთვის ნასროლ ტყვიას... მაგრამ არცერთს არ ეშინია დარტყმის ზურგიდან; პირველს იმიტომ, რომ იცის, თავისზე ძლიერს ტოვებს ზურგს უკან, მეორეს იმიტომ, რომ შენს გამო ისედაც ყველაფრისთვის მზადაა.

არსებობს ცრემლები, წვიმისგან რომ ვერ არჩევ და წვიმა, ცრემლებისგან რომ ვერ არჩევ. არსებობს სიტყვები, გრძნობისგან რომ ვერ ანსხვავებ და ანაბეჭდად გიტოვებს სულში... ცოცხალი, ფერადი, სველი ქრიზანთემების სურნელით.

ისმენ, გძრავს, პულსს გიჩერებს, მაგრამ ვერ ხვდები რატომ, პატარა ხარ ჯერ...

მერე ნანობ. გგონია დაკარგე. არადა, სულ აქ არის, თან დაგყვება. არ ჭკნება, არ უფერულდება, არომატს არ კარგავს, სუნთქავს... ისევ შენთანაა. არა როგორც მოგონება, არა როგორც ისტორია, როგორც ანაბეჭდი, ერთხელ და სამუდამოდ კვალდამჩნეული, წარუშლელი...

აღარ გახსოვს, თმის ღერიდან ფეხის ფრჩხილამდე კოკისპირულ წვიმაში გაწუწული სილუეტი... აღარ გახსოვს გალურჯებული ტუჩების კანკალი, აღარც დახრილი თვალები, ნაწილობრივ შიშისგან, ნაწილობრივ მორცხვობისგან, არც ის, როგორ ამოღერღე: "რას ელოდებოდი?"

მან კი პასუხი არ გაგცა, უბრალოდ, ვითომც არაფერი, ადგა და სულზე ამოგიტვიფრა: "ველოდებოდი, რომ... ან შენ გამოხვიდოდი, ან მზე!"

19.11.2017